Delfzijl – Sinds 6 mei werken kunstenaars Michel Velt en Roos Vink aan een gigantische muurschildering op flat Dijkzicht aan de Kustweg in Delfzijl-Noord. Op de kopgevel verrijst een levensecht tafereel: kapitein Liana, een jonge vrouw op een binnenvaartschip, stevig in het pak, omringd door trossen, een boei en open water. Het beeld straalt kracht, richting en eigenaarschap uit, en wordt een visueel ankerpunt in de wijk.
‘We vonden het tijd voor een vrouw op de dijk,’ vertelt Velt. ‘Niet alleen als gezicht, maar als iemand die haar plek inneemt op het water. Een kapitein die koers zet en laat zien, ook hier hoor ik thuis.’
Van grauwe muur naar maritiem baken
Het project ‘Kunst aan de Dijk’ begon maart 2023 als initiatief van de bewonerscommissie van Dijkzicht. De kopgevel, zichtbaar vanaf de Eems, de Kustweg en de dijk, werd jarenlang als grauw en sfeerloos ervaren. In samenwerking met woningcorporatie Acantus, welzijnsorganisatie Cadanz, cultuurplatform IVAK en het Bewonersplatform Eemsdelta werd een werkgroep gevormd.
Buurtbewoners konden kiezen uit meerdere thema’s, waaronder natuur, verbinding en maritiem erfgoed. De keuze viel uiteindelijk op het maritieme karakter van Delfzijl. Voor de verdere invulling werd het kunstenaarsduo Velt en Vink gevraagd. Zij kozen bewust voor het beeld van een vrouw op een schip als eigentijdse verbeelding van trots en representatie.
Het grootste gevelkunstwerk van Noord-Nederland
Met een formaat van 36,8 meter hoog en 13,9 meter breed beslaat het kunstwerk ruim 512 vierkante meter. Daarmee is dit straks het grootste gevelschilderij van Noord-Nederland. Door de ligging vangt de muur zowel ochtend- als avondlicht. Het werk is zichtbaar vanaf de dijk, de haven en de toegangswegen naar het centrum van Delfzijl.
De technische voorbereiding nam enkele weken in beslag. De gevel werd gereinigd en behandeld met een duurzame onderlaag. Er werd weerbestendige verf geselecteerd en hoogwerker werden geplaatst. Sinds begin mei hangen Velt en Vink dagelijks in een wiegende hoogwerker, met een gele parasol boven hun hoofden.
Straat wordt tribune, wijk leeft mee
De schildering vordert in rap tempo. Grote kleurvlakken worden ingevuld met rollers en spuitbussen, de details volgen later. Ondertussen verandert de stoep voor de flat in een soort mini-tribune. Fietsers stappen af, bewoners komen dagelijks even kijken en er worden volop foto’s gemaakt. ‘Het leeft enorm,’ merkt Velt op. ‘Mensen blijven staan, stellen vragen, raken aan de praat. Je merkt dat het iets losmaakt in de wijk.’
Ook bewoners van andere flats gaven aan graag een soortgelijk kunstwerk op hun gevel te willen.
Sociale impact zichtbaar in de wijk
Volgens Andrea Nieboer van cultuurplatform IVAK is dat precies wat de bedoeling is. ‘Kunst verandert niet alleen het straatbeeld, maar ook hoe mensen met elkaar omgaan. Er ontstaan ontmoetingen, nieuwsgierigheid, trots. En dat is precies wat deze wijk verdient.’ Ze ziet dat bewoners zich meer verbonden voelen met hun omgeving. ‘Een kunstwerk van deze omvang zegt, deze plek doet ertoe. En de mensen die hier wonen ook.’
Van initiatief tot inspiratiebron
Voor Michel Velt, die ooit begon als graffitikunstenaar, is dit project op meerdere vlakken bijzonder. ‘We doen veel opdrachten, ook in het buitenland. We hebben de havenmuur in Delfzijl gedaan en binnenkort maken we een groot werk voor het 100-jarig bestaan van de TT in Assen. Maar dit werk is anders. Niet alleen door de betrokkenheid van de wijk, maar ook door de hoogte. We hangen in een bakje aan een hoogwerker en soms, ’s nachts, voelt het alsof ik nog deins omdat het overdag zo heeft gewaaid. Je bent de hele dag in beweging. Het is fysiek zwaar, maar het levert iets op dat blijft.’
De financiering kwam tot stand via het Bewonersplatform Eemsdelta, met bijdragen van Acantus, postcodeloterij buurtfonds, loket leefbaarheid en diverse lokale fondsen en bedrijven.
Toekomstplannen en onthulling
De werkgroep Kunst aan de Dijk denkt al verder. Er zijn plannen voor beschilderde prullenbakken en elektriciteitshuisjes, creatieve workshops voor jongeren en een kunstroute door Delfzijl-Noord.
‘Kunst in de openbare ruimte is geen extraatje,’ zegt Nieboer. ‘Het maakt een plek leefbaarder. Het geeft mensen trots en eigenwaarde, juist op plekken waar dat niet vanzelfsprekend is.’ Als het weer meewerkt, wordt de muurschildering eind mei feestelijk onthuld. Er komt een programma met muziek, rondleidingen en een kindermuur waarop jonge bewoners zelf kunnen schilderen.
Voor het randprogramma in de toekomst is nog aanvullende financiering nodig. Sponsors en donaties zijn dan ook van harte welkom. Wie mee wil doen, kan zich melden bij Andrea Nieboer.
Voor Velt en Vink wacht na oplevering van hun kunstwerk aan de Kustweg alweer een volgend project. Maar de kapitein op de muur blijft. Een krachtig beeld dat laat zien wat er kan ontstaan wanneer een buurt samen kleur bekent.
‘Het gaat niet om ons,’ besluit Velt. ‘Wij zijn straks ergens anders weer aan het schilderen. Het gaat om wat je achterlaat. Iets wat mensen raakt. Dat ze zeggen: dit is van ons. We willen iets maken dat blijft drijven in het geheugen van de wijk.’
