Warffum – Er is veel onrust in het Groningse dorpje Warffum. Eind vorig jaar maakte minister Hermans bekend dat ze de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) opnieuw een vergunning wil geven om tot 2032 gas te winnen onder het dorp. Ruim 1100 Groningers hebben de minister nu opgeroepen alsnog af te zien van de vergunning. Ze vragen ook om een nieuw veiligheidsadvies van toezichthouder Staatstoezicht op de Mijnen (SodM). Inspecteur-generaal Kockelkoren van de SodM zegt tegen onderzoeksplatform Pointer (KRO-NCRV) dat ze nu ook een ander advies zouden afgeven.
In 2022 vroeg de NAM een vergunning aan om nog 8 jaar door te gaan met gaswinning uit het Warffumveld. Datzelfde jaar gaf het SodM groen licht voor de vergunning aan de NAM, nog voordat de parlementaire enquêtecommissie de vernietigende conclusies over het gasbeleid presenteerde. “We keken destijds vooral naar de technische aspecten”, vertelt Kockelkoren. “Wat is de kans dat bij Warffum het veld gaat beven? En als het gaat beven, wat is dan de kans dat er schade ontstaat?” En die kans schatten ze in als: laag.
Ook kijken naar gevolgen voor gezondheid en welzijn
Maar toen werden in 2023 de uitkomsten van de parlementaire enquête gepubliceerd. Eén van de belangrijkste conclusies was dat de veiligheid, de gezondheid en het welzijn van de Groningers onvoldoende hebben meegewogen in de besluitvorming over de Groningse gaswinning. “Het was een heel indringend rapport. Zodanig, dat we onze manier van adviseren zijn gaan aanpassen”, aldus de inspecteur-generaal. Ook de maatschappelijke onrust wordt nu dus meegenomen in de adviezen aan de minister. Dit gebeurt nu voor het eerst bij het verzoek van de NAM om gas te winnen uit de voormalige opslag van Gronings gas bij het Drentse Norg.
Voor Warffummers komt dit te laat. Tot op de dag van vandaag zijn veel inwoners nog steeds verwikkeld in langdurige schade- en herstelprocedures, veroorzaakt door eerdere bevingen. Samen met de nieuwe gaswinningsplannen zorgt dit voor veel stress en heeft het grote psychische impact. Het SodM weet niet of de politieke uitkomst anders was geweest als deze gevolgen voor de gezondheid en het welzijn van de inwoners was meegenomen in hun advies. Voor de inwoners van Warffum is het in ieder geval reden genoeg om minister Hermans nu op te roepen een nieuw advies te vragen aan de toezichthouder, voordat ze een definitieve beslissing neemt over de vergunning. “Wij vinden het onacceptabel dat de minister zich baseert op een advies waarvan de auteur heeft laten weten het niet meer als actueel te beschouwen”, is te lezen in de brief aan de minister.
SP vraagt nieuw debat aan in Tweede Kamer
Sandra Beckerman van de SP heeft naar aanleiding van de uitspraken van Kockelkoren nu een nieuw debat in de Tweede Kamer aangevraagd over de gaswinning. Eerder stemde het parlement in met een nieuwe vergunning voor gaswinning in Warffum. “Maar toen was voor sommige partijen het positieve advies van de SodM het enige argument”, aldus Beckerman. Ze wil nu dat Kamerleden opnieuw stemmen over de nieuwe vergunning. De SP heeft zelf destijds tegen de gaswinning gestemd.
Naast de bewoners hebben ook de gemeente het Hogeland, waar Warffum onder valt, de provincie Groningen en het plaatselijke waterschap de minister opgeroepen de vergunning voor de gaswinning niet af te geven. Na het lezen van alle zienswijzen zal minister Hermans hoogstwaarschijnlijk dit jaar nog een definitief besluit nemen.
Pointer, zondag 9 februari om 22.10 uur bij KRO-NCRV op NPO 2
