Nederland – De Consumentenbond wil dat de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) harder ingrijpt bij de lange wachtlijsten in de GGZ. Om dat te bereiken, heeft de Consumentenbond een handhavingsverzoek bij de NZa ingediend. Zorgverzekeraars contracteren te weinig zorg in de GGZ. Uit onderzoek van de Consumentenbond blijkt dat eind januari 2024 duizenden psychologen en psychiaters geen contract hadden met 1 of meerdere zorgverzekeraars. Terwijl circa 100.000 verzekerden wachten op een GGZ-behandeling.
De Treeknormen schrijven een maximale wachttijd van 14 weken voor, tussen aanmelding en behandeling. In december 2022 stond meer dan de helft van de wachtenden langer dan die norm op de wachtlijst. In 2023 stelde de NZa vast dat het aantal wachtenden niet daalde. En op 4 maart 2024 heeft de NZa de 4 grootste zorgverzekeraars formeel aangespoord hun zorgplicht ten aanzien van de wachtlijsten te verbeteren voor verzekerden met een naturapolis. Maar de NZa controleert daarbij vooral de wachtlijstbemiddeling. Dat is weliswaar een begin maar de Consumentenbond vindt dat de NZa moet afdwingen dat zorgverzekeraars meer zorg inkopen. Consumenten hebben daar recht op.
Onvoldoende gecontracteerd
Sandra Molenaar, directeur Consumentenbond: ‘Ondanks de enorme wachtlijsten hebben verzekeraars slechts de helft van de beschikbare GGZ-zorgaanbieders gecontracteerd. Bovendien geldt voor de gecontracteerde aanbieders vaak ook nog een omzetplafond. Ze ontvangen dus maar voor een beperkt aantal patiënten een vergoeding van de zorgverzekeraar. Hierdoor nemen de wachtlijsten niet af, maar worden ze alleen maar langer. Met verstrekkende persoonlijke en maatschappelijke consequenties. Dit is onaanvaardbaar.’
Minister tevergeefs aangesproken
Molenaar: ‘Omdat de minister politiek verantwoordelijk is voor de inrichting van het Nederlandse zorgstelsel, hebben we hem al diverse malen aangesproken, tot nu toe helaas zonder resultaat. Aangezien zorgverzekeraars momenteel hun zorgplicht niet nakomen, kunnen we niet anders dan overgaan tot juridische stappen. Te beginnen met een handhavingsverzoek. De wachttijden moeten zo snel mogelijk terug binnen de Treeknormen.’
NZa grijpt niet hard genoeg in
Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) heeft met branchepartijen binnen het Integraal Zorgakkoord afgesproken dat de zorgkosten slechts zeer beperkt mogen stijgen. Molenaar: ‘De GGZ-zorg is in principe beschikbaar. Maar omdat actief wordt gestuurd op kostenbeheersing hebben consumenten veel te vaak geen toegang tot deze zorg. De NZa constateert ook al jarenlang dat er problemen zijn met de wachttijden, maar heeft lang niets van zich laten horen. Recentelijk heeft de NZa onderzoek gedaan en aangegeven handhavend te zullen optreden; maar de toezichthouder ziet niet toe op de hoeveelheid zorg die zorgverzekeraars inkopen. Dat is een onhoudbare situatie en daarom dienen wij nu een handhavingsverzoek in, zodat de NZa ook dit onderdeel betrekt bij haar handhavingsacties.’
