Eemshaven – Een multifunctionele, duurzame batterij. Dat is de ‘battolyser’ die TU Delft heeft ontwikkeld, en die gebruikt kan worden om van de Nuon Magnum gascentrale in Eemshaven een superbatterij te maken. De battolyser kan op een efficiënte manier elektriciteit opslaan of leveren als een batterij, én water splitsen in waterstof en zuurstof door elektrolyse. De waterstof die bij dit proces vrijkomt kan worden gebruikt om ammoniak te maken. Deze ammoniak kan dienen als CO2-vrije brandstof in Nuon Magnum.
Op 20 december 2016 is een eerste publicatie verschenen. Technologiestichting STW heeft het onderzoeksprogramma gehonoreerd en verschillende bedrijven investeren in het onderzoek, waaronder Nuon en Proton Ventures.
Elektriciteit uit wind en zon opslaan
Gascentrales bieden de meest efficiënte en flexibele back-up capaciteit wanneer de wind niet waait of de zon niet schijnt. Wind- en zonne-energie kunnen immers nog niet grootschalig worden opgeslagen. Dat betekent dat deze duurzame energie niet gebruikt kan worden als het veel waait of wanneer de zon veel en lang schijnt. Samen met de onderzoeksgroep van professor Fokko Mulder van de TU Delft onderzoekt Nuon hoe deze ‘seizoensoverschotten’ bij Magnum opgeslagen kunnen worden in de vorm van ammoniak. Ammoniak kan vervolgens dienen als brandstof zonder CO2-uitstoot in de gascentrale.
Elektriciteitscentrale zonder CO2
Door gascentrale Nuon Magnum gebruik te laten maken van ammoniak, verduurzaamt de elektriciteitsproductie. Alexander van Ofwegen, directeur Nuon Warmte, licht toe: “Allereerst zet je elektriciteit uit wind om in vloeibare ammoniak. Daar komt een chemisch proces bij kijken, waarbij je waterstof aan stikstof bindt om ammoniak te maken – hierin kan de battolyser een sleutelrol vervullen. Dan sla je de ammoniak op in grote tanks. Ammoniak kun je namelijk als laatste stap als koolstofvrije brandstof gebruiken in de gascentrale. Hierbij komen alleen stikstof en waterdamp vrij, geen CO2.”
Battolyser
De battolyser is dus een belangrijke stap om Nuon Magnum gebruik te laten maken van ammoniak. De battolyser is gebaseerd op een zogenoemde nikkel-ijzer batterij, een batterijvariant die vorige eeuw vooral door Thomas Edison werd gepromoot. Het eerste prototype, ter grootte van een stoeptegel, is nu een feit. Zodra de batterij vol raakt, begint hij waterstof te produceren. Over anderhalf jaar moet een battolyser ter grootte van een zeecontainer gereed en getest zijn, passend op de schaal van de stroomproductie van een windmolen.