Termunten – In de Deltagoot van kennisinstituut Deltares testen onderzoekers het ontwerp van de Brede Groene Dijk door er golven met stormkracht op los te laten. Waterschap Hunze en Aa’s wil de dijk tussen Kerkhovenpolder en de Duitse Grens in Groningen versterken volgens een nieuw ontwerp, dat het gebruik van circulaire klei mogelijk maakt. Deze Brede Groene dijk krijgt een flauw talud met grasbekleding en bestaat uit lokaal gewonnen en gedroogd slib, afkomstig uit het Eems-Dollard estuarium.
De proeven zijn onderdeel van een uitgebreid onderzoek naar de geschiktheid van circulaire klei als materiaal voor dijkversterking. In een eerste proevenserie in april is de sterkte van de circulaire klei zonder gras getest. In de huidige, tweede proevenserie wordt het ontwerp van de dijk mét grasbekleding getest.
Twee proevenseries
Projectmanager Erik Jolink: ‘In de eerste proevenserie hebben we de sterkte van twee soorten klei getest: klei uit de zogenoemde kleirijperij, waarin we lokaal gewonnen slib laten drogen tot klei, en klei gegraven op de kwelder. De proefdijk van deze beide kleisoorten hield zich goed. De norm is dat de klei vijftien uur een superstorm moet kunnen weerstaan, maar na 22 uur hield de dijk nog steeds stand. In deze tweede proef testen we het ontwerp van de dijk met een graslaag. De gegevens uit beide proeven combineren we om het ontwerp te kunnen optimaliseren’
Klei met grasmat
De 150 ton klei met graslaag die nodig is voor de proef is afkomstig van de dijk langs de Dollard in Groningen. Eenzelfde hoeveelheid klei komt van de dijk bij Blija in Friesland. Graafmachines haalden in mei 23 blokken klei van twee bij twee meter en een meter dik uit elk van beide dijken. De dijken zijn daarna meteen weer hersteld om de veiligheid te waarborgen. Van die blokken worden in Delft twee stukken dijk nagebouwd van 8 meter hoog, die vervolgens worden getest in de golfgoot. De reden dat ook de Friese klei getest wordt is om te ontdekken hoe lang dit dijkstuk nog mee kan. Paul Buring van Wetterskip Fryslân: ‘We moeten onze dijk tussen Koehool-Lauwersmeer in de toekomst versterken. Deze proef is eigenlijk een soort APK-keuring voor onze dijk, waarmee we kunnen zien hoe lang hij nog mee kan’
Brede groene Dijk
De resultaten van de proeven zijn dit najaar bekend. De volgende stap is de aanleg van één kilometer Brede Groene Dijk; dit vindt plaats in 2022. Blijkt deze versterking na een aantal jaren in de praktijk te voldoen, dan wordt de hele dijk van 12,5 kilometer tussen de Kerkhovenpolder en Duitsland op deze manier aangepast. Voor de versterking van de totale dijk is ca. 1,7 miljoen kubieke meter klei nodig, dat uit de directe omgeving kan worden gehaald. Als de proef succesvol is, dan levert dat ook veel voordeel op voor de totale dijkversterkingsopgave van Nederland.
Samenwerking
Waterschap Hunze en Aa’s is initiatiefnemer en trekker van het onderzoek. De EcoShape-partners Deltares, van Oord en Boskalis ondersteunen en voeren het onderzoek uit. Advisering vindt plaats vanuit de projectgroep Kleirijperij onder leiding van de Provincie Groningen, de project overstijgende verkenning Dijkverbetering met Gebiedseigen Grond (POV-DGG), en Wetterskip Fryslân. Het Hoogwaterbeschermingsprogramma is de belangrijkste financier en adviseert over het onderzoek.
