Landelijk onderzoek naar gevolgen van corona in verpleeghuizen

Groningen – Verpleeghuizen zouden ruimte moeten krijgen om hun eigen bezoekersregeling te bepalen. Deze en andere aanbevelingen komen uit onderzoek dat het UMCG en het LUMC uitvoeren binnen de academische werkplaatsen ouderenzorg. Gedurende de coronacrisis brengen de onderzoekers in kaart waar verpleeghuizen tegenaan lopen. Deze tussentijdse inzichten ondersteunen het landelijke en regionale beleid.

De academische werkplaatsen ouderenzorg bestaan uit een universitair medisch centrum en verpleeghuizen uit de omgeving. Onderzoek binnen deze samenwerking wordt gefinancierd door het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) en ZonMw, en de verpleeghuizen zelf.

Ondersteuning voor landelijk beleid
Hoogleraar Ouderengeneeskunde Wilco Achterberg van het LUMC en Sytse Zuidema van het UMCG wilden de actuele ontwikkelingen in verpleeghuizen in kaart brengen. Daarvoor verzamelen en analyseren ze de notulen van crisisteams in verpleeghuizen. Verschillende instellingen, waaronder het Ministerie van VWS, werden hier wekelijks over ingelicht. Achterberg: “Zij gebruiken onze input ter ondersteuning van hun beleid. Wij rapporteren bijvoorbeeld de zorgen die speelden onder het personeel. Aan het begin betrof dat voornamelijk het gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen.”

Aanbevelingen voor een volgende golf
“Daarnaast willen we niet alleen weten wat er speelt, maar ook hoe maatregelen het beste uitgevoerd kunnen worden.” De onderzoekers hebben paneldiscussies gehouden met leden van de crisisteams. “Hieruit bleek dat het bezoekersverbod moeilijk was uit te voeren voor het personeel. Daarnaast waren er verschillen in besmettingsrisico per regio terwijl de bezoekersregeling overal gold. Het zou dus beter zijn om verpleeghuizen de ruimte te geven om hun eigen bezoekersregeling in te vullen.” De onderzoekers raden ook aan om een vast zorgteam op een afdeling te laten werken. Achterberg: “Hierdoor kunnen besmette cliënten effectief worden geïsoleerd en neemt het risico op verspreiding in de rest van het verpleeghuis af.” Daarnaast kwam naar voren dat huiskameractiviteiten zo veel mogelijk door moeten gaan omdat dit bewoners rust kan geven. Bijvoorbeeld door iedere afdeling als cohort af te sluiten.

Relatieve rust in verpleeghuizen
De crisis lijkt de laatste tijd af te nemen. “Die rust is relatief”, vertelt Zuidema, “over het algemeen heerst er rust maar er zijn recent ook weer uitbraken geweest.” Daarnaast is het personeel overbelast. “Zij hebben het heel zwaar gehad. Bijna de helft van alle doden is in verpleeghuizen gevallen. Medewerkers hebben meer diensten gedraaid en we zien dat nu pas het ziekteverzuim toeneemt. Ook is er een vrees dat het weer mis kan gaan.” Het is dus belangrijk om de actuele ontwikkelingen in verpleeghuizen te blijven volgen. Achterberg en Zuidema gaan tot het einde van het jaar door met hun onderzoek. Achterberg: “Alleen zo kunnen we vooruit leren.”