Groningen – Het gaat niet goed met de sloten in Nederland. De 330.000 kilometer sloot die Nederland telt, wordt bedreigd door vervuiling en droogte. Om de waterkwaliteit te monitoren en tegelijkertijd aandacht te vragen voor het belang van gezonde sloten voor de biodiversiteit, vinden komend weekend weer de IVN Slootjesdagen plaats. Van 10 t/m 12 juni gaan kinderen en hun (groot)ouders op 3 locaties in Groningen waterdiertjes vangen en proefjes doen om te onderzoeken hoe het is gesteld met het waterleven in de slootjes.
IVN Natuurgidsen staan dit weekend weer klaar met schepnetten, loeppotjes en zoekkaarten om kinderen van 4 t/m 12 jaar en hun (groot)ouders alles te leren over het leven in de sloot. De kinderen werken tegelijkertijd mee aan een citizen science project, want alle diertjes die zij vinden kunnen ze vastleggen op een speciaal telformulier en invoeren op waterdiertjes.nl. Aan de hand van alle verzamelde data kunnen wetenschappers van het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW) in Wageningen de waterkwaliteit beoordelen. Belangrijk, want nog altijd scoren veel slootjes en andere kleine wateren een onvoldoende.
Bootsmannetjes en schijfhorenslakken
Met de Slootjesdagen wil IVN Natuureducatie het waterbewustzijn vergroten. De in een sloot aanwezige waterdiertjes en plantjes geven aan hoe gezond het water is. Zo vormen haftenlarven, kokerjuffers, schaatsenrijders en geelgerande watertorren een indicatie voor een gezonde sloot. In vervuild water komen veel minder soorten voor. Wel vind je er onder andere steekmuglarven, waterslakken en slingerwormen. In de slootjes in Groningen werden vorig jaar vooral bootsmannetjes en schijfhorenslakken gesignaleerd.
Geflatteerd rapportcijfer
De slootjes in de provincie Groningen scoorden vorig jaar tijdens de Slootjesdagen gemiddeld een 6,1 een verbetering ten opzichte van vorige metingen in 2019 die gemiddeld op een 5,9 uitkwamen. Toch is er nog weinig reden tot juichen. ‘Dit gemiddelde klinkt redelijk, maar daarbij moet de kanttekening worden geplaatst dat de meeste slootjes die tijdens de Slootjesdagen worden onderzocht de betere plekken zijn,’ stelt Froukje Rienks, onderzoeker bij NIOO KNAW. ‘De IVN-gidsen zoeken namelijk vooral sloten op waar ze kinderen wat van het onderwaterleven kunnen laten zien. Het is natuurlijk veel leuker als kinderen hun schepnetjes vol waterdiertjes hebben.’
Waterkwaliteit en droogte
Met behulp van de telformulieren, die tijdens de IVN Slootjesdagen op waterdiertjes.nl worden ingevoerd, kunnen wetenschappers vaststellen hoe het staat met de waterkwaliteit. Deze data wordt vervolgens gedeeld met de waterschappen, die verantwoordelijk zijn voor de waterkwaliteit in ons land. Naast vervuiling door onder andere bestrijdingsmiddelen, mest, riooloverstorten en medicijnresten is er tegenwoordig nog een ander probleem waarmee slootjes in delen van het land kampen: droogte. Zo komt het water op verschillende plaatsen steeds lager te staan en sommige slootjes, waar andere jaren nog gemeten werd, staan al droog. Dat is funest voor de biodiversiteit ter plekke. Bewust omgaan met watergebruik wordt daarom steeds belangrijker. Simpele maatregelen als een regenton in de tuin om water op te vangen zijn voor de natuur essentieel.
