Eemshaven – De directie van Groningen Seaports (GSP) is blij met de aanbevelingen die het onderzoeksbureau Necker van Naem (NvN) heeft gedaan naar aanleiding van een onderzoek over de ontwikkelingen rond de uitbreiding van de Eemshaven Zuidoost. ‘De governancestructuur van GSP is complex en onoverzichtelijk. Het was hierdoor vaak onduidelijk wie waarvoor verantwoordelijk was en om welke redenen een bepaald besluit is genomen’, aldus de onderzoekers in hun rapport.
Aanleiding tot dit onderzoek was een uitzending van Nieuwsuur in mei 2021, waarin diverse aantijgingen zijn gedaan tegen het bestuur van de Gemeenschappelijke Regeling Havenschap Groningen Seaports en tegen de directie van Groningen Seaports nv. Deze aantijgingen hadden betrekking op de wijze waarop gronden zijn aangekocht voor de uitbreiding van de Eemshaven Zuidoost. Eén van de aantijgingen was dat er sprake was van ‘vriendjespolitiek met miljoenendeals in Groningen na komst Google’. Daarvan zegt prof. Boogers nu dat van vriendjespolitiek of handel met voorkennis niets is gebleken.
König is verheugd over de aanbevelingen die onderzoeksbureau NvN doet. Zo raden de onderzoekers aan om de verschillende overheidsrollen binnen GSP beter te scheiden. Ook adviseren ze de nv Groningen Seaports de bevoegdheid te geven tot het doen van grondaankopen. In de huidige situatie mag alleen de Gemeenschappelijke Regeling grond aankopen. Bovendien adviseert NvN de veel te ingewikkelde controlemechanismen te vereenvoudigen. Er is hier sprake ‘van een controleparadox: een overdaad aan controlemechanismen die de effectieve controle heeft bemoeilijkt’. Volgens de onderzoekers moet worden nagegaan hoe met minder controle effectiever controle kan worden uitgeoefend. ‘Dat onderschrijf ik van harte’, aldus König.
Hij is ook blij met de aanbeveling dat de gemeenteraden van de betrokken gemeenten Eemsdelta en Het Hogeland en Provinciale Staten van Groningen een duidelijker rol moeten krijgen. Het Algemeen Bestuur van de Gemeenschappelijke Regeling bestaat onder anderen uit leden van de gemeenteraden en Provinciale Staten. ‘In de huidige praktijk van intergemeentelijke samenwerking is dat erg ongebruikelijk. Het plaatst raads- en statenleden namelijk in een moeilijke dubbelrol: als AB-lid zijn ze eindverantwoordelijk voor het beleid van de GR, terwijl ze als raads- of statenlid verantwoordelijk zijn voor de financiële en beleidsmatige controle op de GR. In plaats van de vertegenwoordiging van raads- en statenleden in het AB, kan worden gedacht aan bijeenkomsten waar vertegenwoordigers van raden en staten zich laten informeren over havenontwikkelingen en hierover van gedachten kunnen wisselen’.
Volgens König sluit dit goed aan bij het advies dat Deloitte dezer dagen heeft uitgebracht over de governance van Groningen Seaports. Het maakt het bestuur van de GR eenvoudiger. ‘En in combinatie met het recht van GSP om zelf gronden te mogen aankopen maakt dat Groningen Seaports slagvaardiger’, aldus de ceo van Groningen Seaports.
Het onderzoeksrapport van Necker van Naem is te vinden op: https://www.groningen-seaports.com/wp-content/uploads/170522-Eindrapportage-onderzoek-uitbreiding-Eemshaven-Zuidoost-Necker-van-Naem.pdf