Nederland – Huiseigenaren zijn dit jaar soms honderden euro’s meer kwijt aan de vergunning voor een kleine verbouwing aan de voor- of zijkant van hun huis. In 41 gemeenten stijgen de bouwleges dit jaar met meer dan tien procent en in drie gemeenten gaat de prijs van een bouwvergunning zelfs meer dan 50% omhoog. De gemeente Renkum spant de kroon met een verhoging van 65%. Deze gemeente heeft het systeem van legesberekening gewijzigd. Een kleine bouwvergunning kost daardoor dit jaar € 450; een stijging van € 177 ten opzichte van vorig jaar.
Door het vele thuiswerken, de lage hypotheekrente en de krappe woningmarkt willen veel huiseigenaren hun huis verbouwen. Veel aannemers zijn dan ook tot ver in het volgend jaar volgeboekt.
Voor verbouwingen aan de voor- of zijkant van een woning moet in de regel bij de gemeente een vergunning worden aangevraagd. Voor de behandeling berekent de gemeente leges. Aan de achterzijde zijn verbouwingen vaak vergunningsvrij.
Tussen gemeenten zijn de verschillen in leges ook dit jaar enorm: waar Den Haag slechts € 100 berekent voor een kleine verbouwing (bouwkosten € 10.000) moet daarvoor in Veenendaal € 977 worden neergelegd; bijna 10 keer zo veel. Ook Terschelling (€ 943), Oegstgeest (€ 856) en Woerden (€ 821) berekenen hoge leges als voor een verbouwing een vergunning nodig is. Naast Den Haag zijn de legeskosten ook in Rotterdam (€ 163) en Leiderdorp (€ 155) relatief bescheiden.
Bouwvergunning gemiddeld 3% duurder
Vereniging Eigen Huis onderzocht ook dit jaar de hoogte van de gemeentelijke bouwleges (eigenhuis.nl/bouwleges*) . Landelijk betaalt een huiseigenaar dit jaar voor een bouwvergunning gemiddeld 3,0% meer dan in 2020. Vorig jaar noteerde Vereniging Eigen Huis al een stijging van 2,4% ten opzichte van 2019. In 161 gemeenten blijft de stijging beperkt tot maximaal 5% en in 120 gemeenten wijzigen de bouwleges dit jaar niet. De legeskosten daalden in 14 gemeenten, het meest in Loppersum, Mook en Middelaar, Putten en Zoeterwoude met meer dan 30%. In deze gemeenten kost een kleine bouwvergunning dit jaar ruim € 100 minder dan in 2020.
Hogere leges maken nieuwbouwwoning duurder
Ook kopers van nieuwbouwwoningen betalen bouwleges. De kosten zitten in de totaalprijs van de woning. In Montfoort en Renkum schieten de leges van een gemiddelde nieuwbouwwoning met bouwkosten van € 170.000 (exclusief grondkosten en btw) dit jaar met meer dan 50% omhoog. Voor zijn nieuwbouwwoning betaalt een koper in Montfoort dit jaar € 8.468 aan bouwleges; een stijging van € 2.943 (+ 53%) ten opzichte van 2020. In Renkum gaan de leges met € 2.311 omhoog naar € 6.685 (+52%).
Daarentegen verlaagt Putten de leges voor een nieuwbouwwoning met 36% van € 4.831 naar € 3.073. Ook in Loppersum, Mook en Middelaar en Delft dalen de vergunningskosten voor een nieuwbouwwoning met 10% tot 21% aanzienlijk. Landelijk stijgen de leges voor een nieuwbouwwoning dit jaar met gemiddeld 3.3%
Paal en perk stellen aan verschillen
Cindy Kremer, algemeen directeur Vereniging Eigen Huis: “Wij zien jaar op jaar onverklaarbaar grote legesverschillen tussen gemeenten en ook enorme stijgingen en dalingen. Het gaat werkelijk alle kanten op en is aan kopers en huiseigenaren niet uit te leggen. Eerdere oproepen van opeenvolgende ministers van BZK aan gemeenten om hier verandering in te brengen hebben geen enkel resultaat gehad. Daarom roept Vereniging Eigen Huis het kabinet op om de invoering van de nieuwe Omgevingswet op 1 juli 2022 aan te grijpen om de uitwassen in tarieven tussen gemeenten te bestrijden en daarmee een einde te maken aan de enorme onderlinge legesverschillen”.
Hoe worden bouwleges bepaald?
Gemeenten berekenen de kosten van vergunningverlening en de hoogte van de leges vaak op eigen wijze. Daardoor is het niet mogelijk om na te gaan of de hoogte van de leges in redelijke verhouding staan tot de kosten van de verrichte werkzaamheden. Het kostenmodel voor bouwleges van de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) is niet verplicht. Daarnaast gebruikt een aantal gemeenten een lijst van genormeerde bouwkosten, zoals de ROEB-lijst.
* Jaarlijks onderzoek van Vereniging Eigen Huis, uitgevoerd door IGG Bouweconomie, naar de kosten van de Omgevingsvergunning bouwactiviteit. In het onderzoek wordt voor elke gemeente uitgegaan van € 10.000 (excl btw) voor een verbouwing en bouwkosten van € 170.000 voor een nieuwbouwwoning (excl. grondkosten en btw) Het onderzoek naar de gemeentelijke bouwleges staat op: www.eigenhuis.nl/bouwleges
