Appingedam – In 2025 is het tachtig jaar geleden dat Groningen als laatste provincie van Nederland werd bevrijd. Dit jubileum wordt uitgebreid herdacht met een reeks evenementen, waaronder theatervoorstellingen, tentoonstellingen en herdenkingen. De officiële aftrap vond afgelopen vrijdag plaats in Appingedam, waar werd stilgestaan bij het belang en de actualiteit van vrijheid.
Laatste bevrijding, eerste herdenking
Op 23 april 1945 verdreven Canadese troepen de laatste Duitse bezetters uit Appingedam. Toch duurde het nog tien dagen voordat de hele regio Eemsdelta, inclusief Delfzijl, op 2 mei werd bevrijd. Groningen was daarmee het laatste stukje Nederland dat werd ontzet.
Tijdens de startbijeenkomst op 14 februari in de Nicolaïkerk in Appingedam werd deze mijlpaal herdacht als onderdeel van het provinciale programma ‘80 Jaar Vrijheid Groningen’. De bijeenkomst stond in het teken van vrijheid, niet alleen als historisch gegeven, maar ook als actueel thema.
Ode aan de vrijheid
De middag bood een afwisselend programma met toespraken en muzikale bijdragen. Historicus en voormalig rector magnificus van de Rijksuniversiteit Groningen, Doeko Bosscher, gaf een lezing over vrijheid. Zanger Harm Tabak bracht een speciaal vrijheidslied in het Gronings ten gehore en cabaretier Janneke Jager sloot de bijeenkomst af met een humoristische en prikkelende voorstelling.
Daarnaast spraken onder anderen commissaris van de Koning René Paas en burgemeester van Eemsdelta Ben Visser. Ook jongeren van OBS De Vuurvlinder deelden hun perspectief op vrijheid. Domingoes Samu Samu, zoon van een KNIL-militair en overlevende van een Jappenkamp, gaf namens de Molukse gemeenschap een indringende toespraak over wat vrijheid voor hem en zijn familie betekent.
Herdenkingsjaar in heel Groningen
De aftrap in Appingedam markeert het begin van een jaar vol herdenkingen en evenementen door de hele provincie. Ruim honderd organisaties, variërend van musea en historische verenigingen tot culturele instellingen en dorpsbelangenorganisaties, zetten zich in om het verleden levend te houden.
Iedereen die een bijdrage wil leveren, kan een eigen activiteit aanmelden via het platform ‘80 Jaar Vrijheid’. Zo wordt samen stilgestaan bij de bevrijding en het belang van vrijheid – toen, nu en in de toekomst.
