Groningen – Het afgelopen jaar is er aanzienlijke vooruitgang geboekt in het tempo waarin huizen worden versterkt in Groningen. Waar er vorig jaar ongeveer 650 adressen werden versterkt, heeft de Nationaal Coördinator Groningen (NCG) dit jaar meer dan 1.000 adressen succesvol aangepakt. Deze ontwikkeling toont aan dat de NCG op de goede weg is. Er moeten echter nog ongeveer 13.000 adressen worden versterkt om de doelstelling van het kabinet te behalen, namelijk de voltooiing van de versterkingsoperatie in 2028.
Dit positieve nieuws is afkomstig uit de jaarlijkse voortgangsrapportage over de veiligheid in Groningen als gevolg van de gaswinning, uitgebracht door het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM). SodM heeft de voortgang van de versterking onderzocht gedurende de periode van april 2022 tot april 2023.
“Theodor Kockelkoren, inspecteur-generaal van het Staatstoezicht op de Mijnen, benadrukt dat de parlementaire enquête aardgaswinning Groningen opnieuw heeft aangetoond hoe ingrijpend de gaswinningsproblematiek is voor de levens van de Groningers. De enquêtecommissie beschrijft de situatie als ‘rampzalig voor de Groningers’. Hoewel de belofte om de versterkingsoperatie in 2028 af te ronden nog steeds haalbaar is, moeten de NCG, gemeentes en de rijksoverheid er alles aan doen om dit samen met de bewoners te realiseren.”
Om ervoor te zorgen dat de veiligheid van de Groningers wordt gewaarborgd, heeft SodM vijf aanbevelingen gedaan om de versterkingsoperatie in 2028 succesvol af te ronden. Deze aanbevelingen zijn als volgt:
- Geef prioriteit aan veiligheid: Behandel alle kabinetsmaatregelen die niet direct gerelateerd zijn aan de versterkingsoperatie als afzonderlijke projecten om vertraging te voorkomen.
- Los onduidelijkheden in de aanpak van versterking op door in gesprek te gaan met bewoners over passende maatregelen.
- Verduidelijk de rollen en verantwoordelijkheden met betrekking tot de versterkingsoperatie (governance): Wie is verantwoordelijk voor welke taken en wie kan impasses doorbreken bij meningsverschillen?
- Bied bewoners spoedig duidelijkheid over het recht op verduurzaming: Welke maatregelen worden samen met de versterking uitgevoerd en welke niet?
- Ontwikkel een geïntegreerde aanpak voor huizen die zowel versterking als schadeherstel nodig hebben. SodM verwijst hierbij naar het advies van het Adviescollege Veiligheid Groningen (ACVG) om bewoners met constructieve schades die buiten de scope van de versterkingsoperatie vallen door te verwijzen naar het Instituut Mijnbouwschade (IMG) van de NCG.
Daarnaast is het belangrijk op te merken dat, ondanks het feit dat de gaswinning in het Groningen-gasveld per 1 oktober 2023 volledig wordt stopgezet, de drukverschillen als gevolg van jarenlange gaswinning nog steeds aanwezig zijn. Dit proces van drukvereffening kan nog tientallen jaren duren en kan leiden tot aardbevingen. Hoewel het aantal aardbevingen naar verwachting zal afnemen, blijven bewoners nog steeds schade ondervinden. Het langdurig wachten op versterking en schadeafhandeling heeft negatieve gevolgen voor de gezondheid van sommige bewoners. Onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen (Gronings Perspectief) wijst uit dat bewoners met meervoudige schade stressgerelateerde gezondheidsklachten ontwikkelen, wat vroegtijdig overlijden tot gevolg kan hebben. Het is daarom cruciaal dat de versterkingsoperatie spoedig wordt uitgevoerd om deze problemen aan te pakken.
