Wagenborgen – In de MAX/NPO Radio 1-podcast Verstilde Verhalen wordt het verhaal van twaalf van de zeker vierduizend oorlogsmonumenten die ons land rijk is verteld. Deze week staat Het geheim van de psychiatrische kliniek Groot-Bronswijk in Wagenborgen centraal.
Met de podcast probeert NPO Radio 1 en Omroep Max de oorlog tastbaar te maken. Feiten worden in een ander perspectief gezet, doordat kleine en persoonlijke verhalen een podium krijgen. Met nabestaanden, getuigen en mensen die betrokken zijn bij de totstandkoming of het onderhoud van het monument.
De aflevering ‘Het geheim van de psychiatrische kliniek in Wagenborgen’ gaat over de instelling Groot Bronswijk waar tijdens de Tweede Wereldoorlog 800 patiënten en honderden verpleegsters zaten. De kliniek kwam ongeschonden uit de oorlog, alle patiënten overleefden wat uniek is voor een instelling waar gehandicapten, psychiatrische patiënt en andere mensen zaten ‘van de rand van de samenleving’. De vier Joden, Betje Stoppelman en haar zus Sientje, Heintje Levie en Heiman Aptroot werden in 1943 van de een op andere dag opeens op de bus gezet in Wagenborgen naar Westerbork en later vernietigingskamp Sobibor afgevoerd. Na onderzoek blijkt het aannemelijk dat ze zijn geslachtofferd om de rest van de mensen in de kliniek met rust te laten.
De vier, allen naast psychiatrisch patiënt ook joods, kregen een monument op het voormalig terrein van Groot Bronswijk in Wagenborgen.
Verstilde Verhalen, dat wordt gemaakt door Ida Albertsboer, Marsha Walraven en Eelco Walraven, is te beluisteren via www.nporadio1.nl.
