Loppersum – Ook in 2023 zijn er in Loppersum, tijdens de Open Monumentendagen, diverse panden, het zwembad, de molen en de begraafplaats vrij toegankelijk. Dit jaar is, met toestemming van het Woonbedrijf van de NAM, het pand aan de Molenweg 18 open voor bezoekers.
In het dorp zijn de volgende locaties op zaterdag 9 en zondag 10 september geopend.
1. Cultuur Historisch Centrum Loppersum, Hogestraat 17, zaterdag open van 10:00 tot 17:00 uur; zondag van 13:00 tot 16:00 uur. Hier kan men een folder krijgen met plattegrond van het dorp met de diverse locaties. Sinds dit voorjaar is het centrum door de Historische Vereniging Loppersum ingericht met een aantal kleine exposities. Ook heeft de HVL Lopster Kronieken en andere uitgaven (zoals boeken over fotograaf Willem Frederik Pastoor en architect Oeds de Leeuw Wieland of ‘Opgroeien in de oorlog’) te koop.
2. Petrus & Pauluskerk, Kerkpad 1, zaterdag open van 10:00 tot 17:00 uur; zondag is de sleutel te halen in het CHCL-pand. Deze romano-gotische ‘boerenkathedraal’ in Loppersum heeft z’n bakstenen-oorsprong rond 1220. Nadat de eenvoudige zaalkerk in gebruik werd genomen hebben er (tot 1529) allerlei uitbreidingen plaatsgevonden en is ook de toren opgetrokken. De laatste restauratie is in 2018 afgerond en kreeg het orgel de huidige uitstraling.
3. Algemene Begraafplaats, Hofstraat 2, zaterdag en zondag vrij toegankelijk. Op de Algemene Begraafplaats zijn graven te vinden van zeer bekende Lopsters. O.a. dat van Oeds de Leeuw Wieland en z’n vrouw Frouktje Helmholdt, Hendrik Altink en Sienke W(i)erenga (oom en tante van Jan Altink, ‘Ploeg’schilder) en enkele voormalige burgemeesters van de gemeente, waaronder Pieter Willem Tichelaar. Voor het baarhuisje bevindt zich de voormalige mededelingenkast van de gemeente, waarin nu een lijst met ter aarde bestelden en plattegrond van het zogenaamde armenlap worden getoond. Aan oostkant van deze locatie bevindt zich de joodse begraafplaats.
4. Hotel & Spa Spoorzicht, Molenweg 11, zaterdag en zondag vanaf 10:00 uur geopend. Dit pand is ontworpen door Oeds de Leeuw Wieland en gebouwd in 1886/1887. De Leeuw Wieland werd ook uitbater van etablissement. Het gebouw is in ecletische stijl opgetrokken. In de ‘galagkamer’ hangt een schilderij van de hand van de Lopster Job de Boer, voorstellende de aankomst van Koningin Wilhelmina, prins Hendrik en prinses Juliana op het Marktplein in Loppersum. Dit bezoek vond plaats in juni 1929. In de jaren 60 van de vorige eeuw traden in dit pand o.a. op de (pop)groepen Bintangs, Earth & Fire, Ekseption, Q65 en Cuby + Blizzards.
5. Villa Molenweg, Molenweg 18, open zaterdag en zondag van 12:00 tot 16:00 uur. De villa is ontworpen door architect Henri Rots uit Groningen. Het pand is gebouwd in 1937 in Interbellum-architectuur. De openslaande terrasdeuren zijn voorzien van glas-in-loodramen, voorstellende de vier seizoenen.
6. K.P. Zijlbad, Badweg 16, open zaterdag van 13:00 tot 17:00 uur; er kan gezwommen worden kosten: normaal tarief. Dit natuurzwembad is nog het enige in Nederland, dat gevuld is met zout water. Het is op initiatief van de Loppersummer Jaarmarkt gerealiseerd in 1933. Het was een project in het kader van de zogenaamde werkverschaffing; m.a.w. ‘met de hand uitgegraven’. De uitgegraven grond is gebruikt om (in een U-vorm) de unieke dijken rond het bad aan te leggen.
7. Molen Stormvogel, Molenweg 67, open zaterdag van 10:00 tot 16:00 uur en zondag van 13:00 tot 16:00 uur. Deze molen is een achtkante stellingmolen met een functie van koren- en pelmolen. Het is een markante molen aan de dorpsrand van Loppersum. De molen is in 1850 gebouwd door Meinardus Harms Bolt. In 1971 werd De Stormvogel ingrijpend gerestaureerd Het molenaarshuis werd in 1975 gesloopt en vervangen door nieuwbouw. Sinds 1 januari 2016 is de molen in eigendom van Het Groninger Landschap.
