Nieuwe wet borgt schadeherstel en versterking in Groningen en Noord-Drenthe

Regio – Inwoners van het gebied rond het Groningenveld ervaren nog dagelijks de gevolgen van zestig jaar gaswinning. In 2023 concludeerde de parlementaire enquêtecommissie Groningen dat de overheid jarenlang te weinig oog heeft gehad voor de belangen van deze inwoners en hun vertrouwen heeft geschaad. De ministerraad heeft vandaag ingestemd met verzending aan de Tweede Kamer van een wetsvoorstel waarmee het zich verbindt aan een generatielange aanpak om de gevolgen van de gaswinning te herstellen én om te investeren in de toekomst van de regio. Daarnaast legt het kabinet met dit wetsvoorstel vast dat er – nu en in de toekomst – genoeg geld is voor de afhandeling van schade en versterking van huizen, voor zolang als dat nodig is en koste wat kost.

Staatssecretaris Van Marum van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties: “Groningen en Noord-Drenthe verdienen perspectief op de toekomst. Met dit wetsvoorstel leggen we vast dat we ons daar een generatielang voor gaan inzetten. We investeren onder andere in jongeren, banen, scholen en dorpen. Daarnaast geven we inwoners de rust en zekerheid dat er genoeg geld is voor de afhandeling van schade en versterking van hun huizen, nu en in de toekomst.’’

Een generatielange aanpak
Het inlossen van de ereschuld vraagt om een langetermijnaanpak. Dit geldt niet alleen voor het herstellen van schade, het versterken en verduurzamen van huizen. Het gaat ook om het mogelijk maken van sociale en economische vooruitgang. Met dit wetsvoorstel gaat het kabinet een generatielange verbintenis aan met de inwoners van Groningen en Noord-Drenthe. Dit gebeurt door vast te leggen dat het kabinet een generatielang investeert in projecten om de brede welvaart en verduurzaming in Groningen en Noord-Drenthe te bevorderen. Eerder dit jaar zijn de plannen hiervoor gepresenteerd in een Sociale en een Economische Agenda. Daarnaast verplicht dit wetsvoorstel het kabinet de komende 30 jaar te monitoren wat de resultaten zijn van de aanpak voor Groningen en Noord-Drenthe.

In de ‘Staat van Groningen en Noord-Drenthe’ wordt jaarlijks duidelijk wat het effect is van de schadeafhandeling, de versterkingsoperatie en de isolatieaanpak van huizen. Ook wordt duidelijk wat het effect is van de maatregelen uit de Sociale en Economische Agenda. Het kabinet moet over de geboekte resultaten elk jaar verantwoording afleggen aan de Tweede Kamer. Ook toekomstige kabinetten moeten deze verantwoording afleggen en worden dus gehouden aan het uitvoeren van de generatielange aanpak. Zo kan, waar nodig, het beleid tijdig worden bijgestuurd, nu en in de toekomst. Dat geeft de inwoners van Groningen en Noord-Drenthe rust en zekerheid.

Daadwerkelijk herstel van schade
Het wetsvoorstel legt ook vast dat het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) schades tot € 60.000 daadwerkelijk kan herstellen zonder onderzoek te doen naar de schadeoorzaak. Door deze maatregel hoeft er geen – in sommige gevallen langlopend – onderzoek naar de oorzaak van de schade plaats te vinden. Bewoners kunnen hierbij kiezen voor een eigen aannemer of voor een aannemer van het IMG. Daarnaast zorgt daadwerkelijk herstel voor het terugdringen van nieuwe onderlinge verschillen, omdat het resultaat voor alle bewoners gelijkwaardig is, namelijk een herstelde en veilige woning.

Actief informeren van bewoners
Het IMG krijgt met dit wetsvoorstel meer ruimte om bewoners persoonlijk actief te informeren over alle schaderegelingen. Het gaat hierbij specifiek om bewoners in het aardbevingsgebied die nog geen aanvraag hebben ingediend terwijl ze er nog wel recht op hebben.

Toezicht op de mijnbouw sterker en onafhankelijker
Het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) gaat werken met een collegiaal bestuur. Dat betekent dat het bestuur van het SodM sterker en onafhankelijker wordt. Dit zorgt er ook voor dat de koers van de toezichthouder niet afhankelijk is van één persoon. Daarnaast gaat een onafhankelijke commissie van advies onder andere adviseren over het functioneren van de leden van het collegiaal bestuur. Dit zal worden vastgelegd in de Mijnbouwwet.