Nieuwe plannen om dreigend drinkwatertekort aan te pakken

Nederland – Exacte locaties aanwijzen waar drinkwater gewonnen kan worden. Obstakels wegnemen om drinkwaterbedrijven makkelijker een vergunning te geven om water op te pompen. Dit zijn slechts enkele acties die overheden en drinkwaterbedrijven hebben afgesproken om een drinkwatertekort in 2030 te voorkomen.

Minister Barry Madlener (Infrastructuur en Waterstaat) stuurt het Actieprogramma Beschikbaarheid Drinkwaterbronnen 2023 – 2030 vandaag naar de Tweede Kamer. Dit actieprogramma is opgesteld door het Interprovinciaal Overleg (IPO) en de Vereniging van waterbedrijven in Nederland (Vewin), in samenwerking met het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat.

Minister Madlener: “We kennen ons land allemaal als een land waar er water in overvloed is. Ik vind het dan ook niet uit te leggen dat het RIVM toch heeft moeten concluderen dat er in 2030 een drinkwatertekort ontstaat, als we niets doen. Dus gaan we er juist wél iets aan doen. Ik ben enorm trots op alle betrokkenen die acties hebben afgesproken waardoor er ook in 2030 voldoende drinkwater is. Dit zijn namelijk geen makkelijke keuzes: als een provincie een gebied aanwijst voor drinkwaterwinning, levert dat beperkingen op voor andere gebruikers. Ondanks het grote belang van drinkwater is dit elke keer weer een moeilijke afweging.”

Verschillende acties
Het actieprogramma bestaat uit actieplannen voor 14 regio’s en uit verschillende regio-overstijgende acties. In de regionale plannen gaat het bijvoorbeeld over het uitbreiden van specifieke winningen of juist over het inrichten van nieuwe winningen uit grondwater of oppervlaktewater: dit is afhankelijk van wat er speelt in het gebied. Zo kijkt Brabant Water naar het winnen van brak grondwater, terwijl Vitens nadenkt over het gebruik van de IJssel om de Achterhoek van water te voorzien.

Als regio-overstijgende acties gaat het Rijk bijvoorbeeld kijken naar versnellingsmogelijkheden in de verplichte procedures voor drinkwaterprojecten, die zijn vastgelegd in de Wet Regie Volkshuisvesting en in de Omgevingswet. Daarnaast zullen IPO, Vewin en waterbeheerders zorgen voor goede kennisdeling, door platforms op te richten waarop op landelijk niveau knelpunten kunnen worden besproken.

Drinkwatertekort voorkomen
In april 2023 liet het RIVM weten dat er in 2030 ruim 100 miljoen kuub drinkwater per jaar extra nodig is om de drinkwatervoorziening te waarborgen. Dit actieprogramma moet zorgen dat de productie van drinkwater de komende jaren wordt opgeschroefd, zodat er in 2030 voldoende water is.

Het RIVM is op dit moment ook bezig om in opdracht van het Rijk onderzoek te doen naar de drinkwaterbehoefte na 2030. Komend jaar zal dat onderzoek worden gepubliceerd en is duidelijk welke verdere acties er eventueel nodig zijn. Sommige plannen in het huidige actieprogramma werken al door in de periode na 2030.