Delfzijl – De Stichting het Cuypersgenootschap, een landelijke monumentenorganisatie, heeft deze week de gemeente Delfzijl verzocht om de voormalige steenfabriek Hijlkema/Fivelmonde, Weg naar den Dam, te beschermen als gemeentelijk monument.
In het verleden is dit complex in beeld geweest als rijksmonument. Omdat deze status nooit is toegekend en er inmiddels sprake is van een sloopdreiging is het van belang om dit complex te beschermen als gemeentelijk monument.
Steenfabriek Hijlkema/Fivelmonde is al sinds 1864 op deze locatie gevestigd. De huidige bebouwing is in een aantal fasen gerealiseerd. Het complex is een voor met name het noorden van Nederland zeldzaam goed voorbeeld van een historische steenfabriek. Vergelijkbare complexen met een vergelijkbare gaafheid zijn er bijna niet meer. Als illustratie van de vroeger zo belangrijke baksteenindustrie heeft het gebouw een evidente architectuur- en cultuurhistorische waarde. Tevens is het complex van groot belang vanwege de gaafheid en de beeldbepalende ligging voor Delfzijl aan een doorgaande weg en aan de noordoever van het Damsterdiep.
De huidige sloopdreiging voor de steenfabriek toont aan dat het erfgoed van Delfzijl kwetsbaar is. Dit komt vooral door het ontbreken van een serieuze gemeentelijke monumentenlijst. Een gemeentelijke monumentenstatus is de enige manier om historische panden zonder rijksmonumentenstatus echt te beschermen. Deze status biedt veel meer zekerheid en duidelijkheid voor eigenaren dan de status van beeldbepalend pand of karakteristiek object. Wij hebben de gemeente dan ook verzocht om op de korte termijn te onderzoeken of het mogelijk is om beleid te ontwikkelen en de belangrijkste historische panden in de gemeente te beschermen als gemeentelijk monument.
