Appingedam – Ter gelegenheid van de Nationale Museumweek (4 t/m 9 april), Pasen en het festival ‘Terug naar het begin’ (19 en 20 mei) is een bijzondere mini-tentoonstelling ingericht in het Museum Stad Appingedam: ‘Kunstige eieren’.
De eieren zijn onderdeel van een particuliere collectie, die in de loop van 40 jaar is opgebouwd. Vooral vanaf 1989, toen de grens met Oost-Duitsland openging, kon de verzameling sterk uitgebreid worden.
Want in Oost-Europese landen en Rusland is het kunstig bewerken van eieren al heel lang een traditie, denk aan de zeer kostbare eieren van de Russische Peter Carl Fabergé. In de expositie bevinden zich met name eieren uit de landstreek Soerbien, dat tussen Berlijn en Dresden ligt, en het Thüringer woud.
De traditie van het versieren van eieren is verbonden met het vieren van Pasen. Sinds de opkomst van het christendom wordt met Pasen de opstanding van Christus herdacht. De gewoonte om met Pasen eieren te eten heeft een Germaanse oorsprong. Met het feest van de Germaanse god Ostara (waar het Duitse ‘Oster’ vandaan komt), de godin van licht, liefde en leven, vierden de mensen het nieuw ontluikende leven in de natuur. Het ei stond daar symbool voor. Christenen namen deze symboliek over: de punt van het ei was een verwijzing naar de opstanding. En de vorm van het ei zelf, zonder begin en eind, symboliseerde de eeuwigheid.
Omdat Christenen vroeger tijdens de vastentijd voorafgaand aan Pasen geen eieren mochten eten, werden de eieren hard gekookt om ze zo houdbaar te houden. Met Pasen was er vervolgens een overvloed aan eieren. Naast eigen gebruik, werden de eieren ook gebruikt om pacht te betalen of cadeau te doen. Uit middeleeuwse geschriften blijkt dat alleen eieren gekleurd werden, die bij de zegening van voedsel in de kerk werden gebracht. Zo konden de gewijde en niet-gewijde eieren worden onderscheiden. Onder invloed van de Barok (17e eeuw) werden in Europa de eieren heel pompeus versierd. Niet alleen werden ze geverfd of met figuren beschilderd, maar ook gegraveerd, verzilverd, met zijde overtrokken of verguld. Het versieren van eieren is tot op de dag van vandaag een traditie, die nog steeds in veel landen wordt beoefend. Op de tentoonstelling is te zien hoe gevarieerd het resultaat kan zijn. Van sommige eieren is de schaal versierd door figuren uit te boren, zodat ze haast van witte kant gemaakt lijken te zijn. Een secuur klusje, want het versieren van echte eieren heeft immers één groot risico: ze zijn breekbaar! De mini-tentoonstelling is te zien t/m 21 mei.
