Nederland – Bbl-studenten – studenten die via werken en leren een mbo-diploma halen – kunnen rekenen op een dubbele inkomensverbetering. Minister Bruins (OCW) wil de zogeheten bbl-loonstaffel afschaffen. Hierdoor krijgen studenten die een beroepsbegeleidende leerweg op het mbo volgen vanaf 2027 recht op het volledige jeugdloon. Dat is nu niet het geval. Tegelijkertijd profiteren zij ook van de algemene verhoging van het jeugdloon, eerder aangekondigd door minister Van Hijum (SZW). De maatregel is onderdeel van een breder bbl-offensief dat erop is gericht om meer studenten via deze leerroute op te leiden tot vakmensen, die hard nodig zijn op de arbeidsmarkt.
Minister Bruins: “BBL-studenten kiezen voor een waardevolle route met zekerheid en directe werkervaring, vooral als ze liever leren in de praktijk. Werkgevers krijgen gemotiveerde krachten in huis die zich vanaf dag één ontwikkelen op de werkvloer. Door hun financiële positie te verbeteren, maken we deze leerweg voor deze studenten eerlijker en aantrekkelijker.”
Minister Van Hijum: “Het jeugdloon is echt aan verhoging toe, daar hebben jongeren recht op. Hierover heb ik met hen verschillende gesprekken gevoerd. Op deze manier stimuleren we dat meer jongeren leren én werken, zonder financieel in de problemen te komen. Zo stomen we de volgende generatie klaar om volop mee te doen in de arbeidsmarkt en vergroten we hun bestaanszekerheid en onafhankelijkheid. Dat geldt zeker ook voor mbo-studenten, er is veel vraag naar hun talenten.”
Ongelijke beloning wordt rechtgezet
Bij een bbl-opleiding betekent het dat je vooral werkt (3 of 4 dagen bij een erkend leerbedrijf) en één dag per week naar school gaat. Jonge bbl-studenten verdienen nu minder dan leeftijdsgenoten met een gewone (bij)baan, doordat zij onder een aparte, lagere loonschaal vallen: de bbl-staffel. Deze regeling werd ooit ingevoerd om leerbanen goedkoper te maken voor werkgevers, maar pakt in de praktijk ongunstig uit voor bbl-studenten die werken en geen recht hebben op studiefinanciering. Minister Bruins wil deze staffel daarom afschaffen.
| Uurloon per 1 januari 2025 (huidige staffel vs. regulier minimumloon): | |||
| Leeftijd | Regulier minimumloon | Minimumloon bbl | Verschil per uur |
| 20 | € 11,25 | € 8,65 | –€ 2,60 |
| 19 | € 8,44 | € 7,38 | –€ 1,06 |
| 18 | € 7,03 | € 6,40 | –€ 0,63 |
Financiële positie voor studenten moet beter
Het ministerie van OCW wil met het wegnemen van de staffel de financiële positie van bbl-studenten verbeteren. Een bbl-student is in dienst bij een erkend leerbedrijf en ontvangt salaris. Maar hoe hoog dat loon is, verschilt aanzienlijk per sector, cao en leeftijd. Daarbij vallen bbl-studenten vanwege dit arbeidscontract buiten bepaalde regelingen die wel gelden voor voltijds studenten. Dit leidt ertoe dat sommige bbl-studenten financiële problemen ervaren. Uit onderzoeken van JOBmbo en Nibud blijkt dat 20% van hen moeite heeft om rond te komen. Bbl’ers verdienen minder dan leeftijdsgenoten met een bijbaan, vallen buiten de studiefinanciering en ontvangen lang niet altijd een reiskostenvergoeding. Deze combinatie maakt hen financieel kwetsbaar en leidt regelmatig tot financiële stress. Jongeren van 18 tot 20 jaar vormen de grootste risicogroep: zij breken hun opleiding vaker af omdat het lonender is om te gaan werken. Minister Bruins wil die vicieuze cirkel doorbreken. De afschaffing van de staffel moet de bbl niet alleen aantrekkelijker maken, maar ook bijdragen aan minder uitval en betere doorstroom.
Onderdeel van breed bbl-offensief
De inkomensmaatregel is onderdeel van het bredere bbl-offensief, waarin het ministerie van OCW samenwerkt met de MBO Raad, JOBmbo, SBB, vakbonden, werkgeversorganisaties en studenten. Binnen het bbl-offensief slaan onderwijs en bedrijfsleven de handen ineen om de bekendheid van de bbl-leerweg onder jongeren ouderen en decanen te vergroten en voortijdig schoolverlaten tegen te gaan. Daarnaast moet betere begeleiding en het bieden van flexibel en maatwerkgericht onderwijs het aantal bbl-studenten vergroten. In 2023 volgden ruim 118.000 studenten een bbl-opleiding – dat is 30% van het totaal aantal mbo-studenten, een stijging ten opzichte van 26% in 2021. Met het offensief willen de partners dit aandeel laten doorgroeien naar 35%.
De bbl is een krachtige route voor jongeren en zij-instromers om praktijkgericht opgeleid te worden voor sectoren met grote personeelstekorten.
