Nederland – Vanaf vandaag kan iedereen zich aanmelden als burgeronderzoeker voor de vijfde editie van het nationale wateronderzoek ‘Vang de watermonsters’. Het gaat om hulp bij onderzoek naar de waterkwaliteit van slootjes, vennen, beekjes, grachten en kleine plassen. Dit onderzoek bevestigde eerder dat het op veel plekken nog niet goed gaat met de kwaliteit van de kleine wateren in Nederland. Deze wateren zijn heel belangrijk leefgebied van vogels, insecten, vissen en (water)planten. Burgeronderzoekers volgen eerst een korte training en kunnen dan overal aan de slag voor een watermeting. Het burgeronderzoek is een initiatief van Natuur & Milieu en ASN Bank in samenwerking met diverse partners.
De waterkwaliteit in de kleine wateren in Nederland wordt door bijna niemand structureel gemeten. Sinds 2019 bestaat daarom ‘Vang de Watermonsters’. In de afgelopen vier jaar is van meer dan 4400 kleine wateren door betrokken burgers enthousiast de waterkwaliteit in kaart gebracht. De gegevens die burgers verzamelen worden door onderzoekers van het Nederlands Instituut voor Ecologie NIOO-KNAW gecontroleerd, ze vullen ze aan en maken het onderzoeksrapport. ‘Helaas gaat het nog steeds niet goed met de kwaliteit van de kleine watertjes. Wij willen dit goed in de gaten houden. Vervolgens kunnen we gaan kijken hoe de kwaliteit verbeterd kan worden, want dat is echt hard nodig’, stelt Rob van Tilburg, directeur programma’s van Natuur & Milieu.
Bijdrage burgers
Als burgeronderzoeker voor het nieuwe onderzoek volg je tussen 22 mei en 4 juni een gratis training (live of online) die wordt gegeven door ecologen van het NIOO-KNAW. Hierna ontvang je onderzoeksmateriaal waarmee je de plantbedekking en waterhelderheid een score geeft, waterdieren zoekt en watermonsters neemt. Aanmelden kan via www.natuurenmilieu.nl/watermonsters. De resultaten van het onderzoek worden in het najaar naar buiten gebracht.
Kroos en troebel of helder
Uit het meest recente burgeronderzoek in vennen, sloten, grachten en plassen bleek dat 80% van de kleine wateren een matige tot slechte waterkwaliteit heeft. Dit is bijvoorbeeld te zien aan een drijflaag van kroos, of algen en troebel water. Slechts 20% van de gemeten wateren had een goede kwaliteit. Hierbij is het water helder, zijn er diverse onderwaterplanten, veel waterdieren, insectenlarven, vissen en is er een flauwe oever met een rijke begroeiing.
Aandacht hard nodig
Er zijn nog veel kleine wateren in Nederland waarvan de kwaliteit niet bekend is. Voor grote wateren zijn Europese richtlijnen vastgesteld. Als de waterkwaliteit blijft zoals nu, lukt het in Nederland niet om in uiterlijk 2027 te voldoen aan de Europese Kaderrichtlijn Water. Waterkwaliteit heeft hard aandacht nodig. Daarom wordt dit jaar voor de vijfde keer het burgeronderzoek Vang de Watermonsters geo rganiseerd. Ecoloog Lisette Senerpont Domis van het NIOO: ‘Dankzij de gegevens die de burgerwetenschappers verzamelen, komen we nog meer te weten over de kleine wateren in ons land. We krijgen beter grip op hoe we waterkwaliteitsproblemen aan kunnen pakken. Alleen dan kunnen de planten en dieren in en rond het water herstellen.’
