Groningen – Huishoudens in Groningen, Drenthe en Friesland betalen gemiddeld de hoogste energierekeningen van het land. Dat blijkt uit nieuw onderzoek van adviesbureau Berenschot in opdracht van energieleverancier Essent. Terwijl een gezin in Utrecht gemiddeld 5% van het inkomen kwijt is aan energie, ligt dat percentage in Groningen op 8%. Omgerekend gaat het om zo’n €105 per maand meer voor een vergelijkbaar huishouden.
Energiekloof steeds groter
De verschillen tussen regio’s worden steeds duidelijker. Waar sommige huishoudens minder dan 1% van hun inkomen kwijt zijn aan energie, loopt dit bij anderen op tot meer dan 15%. Volgens het onderzoek dreigt in 2035 42% van de Nederlandse huishoudens niet actief te kunnen deelnemen aan de energietransitie, omdat zij onvoldoende geld hebben om hun woning te verduurzamen en afhankelijk blijven van gas.
Vooral in Noord-Nederland speelt dit probleem sterk. Inwoners hebben vaker een lager inkomen, wonen in grotere (vaak oudere en slechter geïsoleerde) woningen en hebben minder financiële ruimte om te investeren in bijvoorbeeld isolatie of zonnepanelen.
CEO Essent: “Energie moet overal betaalbaar zijn”
Resi Becker, CEO van Essent, noemt de uitkomsten zorgwekkend: “Energie moet voor iedereen betaalbaar zijn, ongeacht waar je woont. In Groningen betaalt een gezin gemiddeld €105 meer per maand dan een vergelijkbaar huishouden in Utrecht. Juist de laagste inkomens hebben vaak de hoogste energie-uitgaven, terwijl zij het minst kunnen investeren in verduurzaming. Zo dreigt een groeiende groep buiten de energietransitie te vallen.”
Politieke aandacht nodig
De bevindingen sluiten aan bij cijfers van CBS en TNO, waaruit bleek dat inmiddels meer dan een half miljoen huishoudens in energiearmoede leeft. Volgens Essent ontbreekt het in de aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen aan voldoende aandacht voor dit probleem.
Becker: “De betaalbaarheid van energie moet hoog op de politieke agenda. Doen we dat niet, dan neemt niet alleen de ongelijkheid toe, maar ook het draagvlak voor de energietransitie.”
Noord-Zuidverschillen duidelijk zichtbaar
De provinciale ranglijst laat een helder beeld zien:
- Groningen – 8,0%
- Drenthe – 7,8%
- Friesland – 7,5%
- Limburg – 7,5%
- Utrecht – 5,0% (laagste van Nederland)
Binnen steden zijn de verschillen soms nog groter. In Amsterdam lopen de energie-uitgaven uiteen van 1,5% van het inkomen in De Omval tot 13,5% in Slotervaart.