Farmsum – Een gebrek aan alertheid bij de NAM is een belangrijke oorzaak voor de lekkage van 30 kuub aardgascondensaat uit het tankenpark in Delfzijl. Dat stelt het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) in haar oordeel over het incident. SodM heeft het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) de gezondheidsrisico’s als gevolg van de lekkage laten controleren. Omwonenden hebben geen gezondheidsrisico’s gelopen, daarvoor is de blootstelling te laag geweest.
“Te groot vertrouwen in de techniek en procedures”
SodM constateert dat de NAM goed heeft meegewerkt aan het bestuursrechtelijk traject en uitvoerig en kritisch onderzoek heeft gedaan naar de oorzaken van het incident. De lekkage van oktober 2018 is veroorzaakt door een opeenvolging van menselijk handelen en technisch falen. De NAM heeft inmiddels voldoende technische maatregelen genomen om herhaling te voorkomen. Echter, het gedrag van de mijnbouwonderneming vóórafgaand aan het incident typeert de toezichthouder als ‘onvoldoende alert’. “Een te groot vertrouwen in de techniek en procedures, is een belangrijke oorzaak van het incident.
Het management en de medewerkers van de NAM moeten continue alert zijn op mogelijk falen van het systeem. Wij hebben de NAM opgedragen om de alertheid op alle locaties te verbeteren. De NAM moet vóór 1 september 2019 een plan van aanpak hiervoor indienen bij SodM,” aldus Pieter van den Bergen, directeur Operaties en Engineering van SodM.
Geen langdurend gezondheidsrisico voor omwonenden
Aardgascondensaat is een giftige, licht ontvlambare vloeistof, die vrijkomt bij de winning van aardgas. Het aardgascondensaat bevat met name koolwaterstoffen zoals benzeen en een zeer kleine hoeveelheid kwik. Ook omwonenden en hulpverleners zijn in aanraking gekomen met aardgascondensaat. Zij hadden onder andere last van prikkende ogen, hoofdpijn en misselijkheid.
Het gezondheidsrisico als gevolg van blootstelling aan een stof hangt af van de hoogte en duur van de blootstelling en de schadelijkheid van de stof. Benzeen kan kankerverwekkend zijn bij langdurige blootstelling. SodM heeft het RIVM laten controleren in hoeverre de blootstelling aan aardgascondensaat gevolgen kan hebben gehad voor de volksgezondheid. Het RIVM onderschrijft de conclusie dat er geen sprake is van langdurend gezondheidsrisico.
Strengere eisen aan de veiligheid
Naar aanleiding van het oordeel heeft SodM de minister gevraagd om de veiligheidseisen in de vergunning van de NAM voor het tankenpark Delfzijl aan te scherpen. In oktober had de NAM op aandringen van SodM al een aantal extra maatregelen genomen om opnieuw een lekkage te voorkomen.
Het verscherpt toezicht op het tankenpark dat SodM sinds het incident heeft ingesteld, blijft van kracht. SodM zal minstens 3 keer per jaar het tankenpark inspecteren, waarvan 2 keer samen met de Veiligheidsregio. Sinds het incident heeft SodM al 2 inspecties uitgevoerd samen met de Veiligheidsregio.
Betere samenwerking met de omgeving
SodM constateert tot slot dat de NAM onvoldoende pro-activiteit en openheid heeft getoond in de communicatie tijdens het incident. Niet alleen met SodM, maar ook met de gemeente, het Waterschap, de Omgevingsdienst en de Veiligheidsregio. SodM dringt er bij de NAM op aan de samenwerking met deze partijen te evalueren en de uitkomst daarvan vóór 1 september 2019 te delen met SodM.
Strafrechtelijk onderzoek
Het bestuursrechtelijk onderzoek van het SodM is erop gericht om een dergelijk incident in de toekomst te voorkomen. Daarnaast loopt een strafrechtelijk onderzoek van het Functioneel Parket van het Openbaar Ministerie. Het verdenkt de NAM ervan in strijd met de milieuvoorschriften te hebben gehandeld.
