Groningen – Patiënten die wachten op een planbare chirurgische operatie, hebben baat bij een COVID-19-vaccinatie voorafgaand aan hun operatie. Dit kan wereldwijd mogelijk duizenden sterfgevallen na operaties als gevolg van het virus voorkomen.
Deze conclusies werden getrokken uit de data van een wereldwijde studie onder ruim 140.000 chirurgische patiënten. Schelto Kruijff en Jean Paul de Vries, respectievelijk oncologisch chirurg en vaatchirurg/afdelingshoofd chirurgie in het UMCG, coördineerden het Nederlandse deel van deze studie. De resultaten zijn gepubliceerd in het vakblad British Journal of Surgery.
Hoger overlijdensrisico
Tussen de 0,6% en 1,6% van de patiënten ontwikkelt een COVID-19-infectie na een planbare operatie. Patiënten die een COVID-19-infectie ontwikkelen, hebben een 4- tot 8-keer zo hoog risico op overlijden in de 30 dagen na de operatie. Patiënten van 70 jaar en ouder die een kankeroperatie ondergaan, hebben gewoonlijk een sterftecijfer van 2,8%; in dit onderzoek bleek dit te stijgen tot 18,6% als ze een COVID-19-infectie ontwikkelen.
Sterfgevallen voorkomen
Op basis van hun wereldwijde studie concluderen de onderzoekers dat vaccinatie van chirurgische patiënten meer COVID-19-gerelateerde sterfgevallen voorkómt, dan vaccins die aan de algemene bevolking worden gegeven. Om in de algemene bevolking van 70 jaar en ouder één leven meer dan één jaar te redden, moeten 1.840 mensen worden gevaccineerd. Bij patiënten van 70 jaar en ouder die een kankeroperatie ondergaan, hoeven maar 351 vaccinaties verricht te worden. De onderzoekers schatten in dat als preoperatief vaccineren overal ter wereld wordt doorgevoerd, dit ongeveer 58.000 COVID-19-gerelateerde sterfgevallen in één jaar zou kunnen voorkomen. Dit kan met name belangrijk zijn voor lage- en middeninkomen landen zoals in Afrika en Zuid Amerika, waar andere maatregelen die het risico op complicaties verminderen vaak niet kunnen worden toegepast.
Risico planbare operaties verlagen
Volgens Schelto Kruijff kan preoperatieve vaccinatie de uitkomst van planbare chirurgie verbeteren. ‘Het vermindert het risico op COVID-19-complicaties bij patiënten aanzienlijk. Het kan wereldwijd tienduizenden postoperatieve sterfgevallen van COVID-19-patiënten voorkomen. Omdat de vaccinvoorraad nu nog beperkt is, wordt nu prioriteit gegeven aan vaccinatie voor groepen met het grootste risico op COVID-19-sterfte. Ons onderzoek kan helpen om deze beslissingen te onderbouwen. Het is van cruciaal belang dat beleidsmakers de gegevens die we hebben verzameld, gebruiken om een zo veilig mogelijke herstart van een electieve operaties die zijn uitgesteld te ondersteunen.’
Uitstel planbare operaties
Tijdens de eerste golf van de pandemie werd in sommige landen tot 70% van de planbare operaties uitgesteld, waardoor in de wereld naar schatting 28 miljoen operaties werden uitgesteld of geannuleerd. In veel landen herstelt het aantal operaties zich. Maar waarschijnlijk zal het uitstel ook in 2021 aanhouden, vooral nu landen te maken hebben met nieuwe golven van COVID-19. Vaccinatie voor een operatie zal waarschijnlijk ook het aantal postoperatieve complicaties verminderen, waardoor het gebruik van de intensive care en de totale kosten voor gezondheidszorg worden verminderd.
Ruim 140.000 deelnemende patiënten
Deze internationale studie is uitgevoerd onder leiding van onderzoekers van de Universiteit van Birmingham. Er werkten meer dan 15.000 chirurgen uit 1672 ziekenhuizen in 116 landen samen. Zij onderzochten de gegevens van in totaal ruim 140.000 patiënten. Het is een van ’s werelds grootste en meest uitgebreide onderzoeken op gebied van chirurgie ooit.
Recent publiceerde deze onderzoeksgroep in Anaesthesia dat patiënten die positief getest zijn op Covid-19, hun operatie indien mogelijk 7 weken zouden moeten uitstellen. COVID-positieve patiënten moeten operatie uitstellen om overlijdensrisico te verkleinen (umcg.nl)
