Groningen – Langer wachten op een afspraak of behandeling, moeite hebben om zorg (digitaal) te regelen, je zorgverlener moeilijk kunnen bereiken; bijna iedereen kent de verhalen of maakt het zelf mee. Met grote gevolgen voor de gezondheid en kwaliteit van leven van individuele én groepen inwoners in de provincie Groningen. Want: niet iedereen ervaart nog dezelfde kans op passende zorg. Dit alles kwam uit de Meldactie Toegankelijke zorg die Zorgbelang Groningen van half november tot half februari organiseerde. En daaruit bleek ook dat goede, toegankelijke zorg begint met echt luisteren en ‘samen met de mensen om wie het gaat’ werken aan wat nodig is.
De meldactie ging over vier aspecten van toegankelijkheid: de beschikbaarheid, betaalbaarheid, begrijpelijkheid en bereikbaarheid van zorg. Inwoners konden hun ervaringen hiermee delen via een online vragenlijst en via koffiemomenten in dorps- en buurthuizen. Zorgbelang Groningen ging – in samenwerking met Groninger Dorpen – bij 12 hiervan in Stad en Ommeland op bezoek. In totaal deelden bijna 270 inwoners hun ervaringen: 146 via de online vragenlijst en ruim 120 in de dorps- en buurthuizen.
De uitkomsten
De meeste deelnemers (ruim 50%) geven aan dat ze lang moeten wachten op een afspraak of behandeling (beschikbaarheid). Dit gebeurt vooral in het ziekenhuis, bij de huisarts en in de ggz. Minder dan 10% zegt de zorg (premies, eigen bijdragen) niet te kunnen betalen. En dan met name bij de tandarts in verband met hoge premies van aanvullende verzekeringen.
Bij de begrijpelijkheid en bereikbaarheid van zorg verschillen de ervaringen van de groepen deelnemers. Voor de online deelnemers is het digitaal vinden/regelen van zorg, maar ook het (telefonisch) bereiken van de zorgverlener nauwelijks een obstakel. Voor deelnemers in de dorps- en buurthuizen ligt dit anders. Verschillende websites en loketten, alleen online zorg kunnen aanvragen en gegevens kunnen inzien, verschillende zorgverleners met verschillende patiëntendossiers waar je weer anders moet inloggen: het is voor veel van hen een niet makkelijk door te komen doolhof. En ook bij het bereiken van de zorgverlener ervaren ze hobbels op hun weg: lange keuzemenu’s als je belt, beperkt openbaar vervoer. En als dat er niet is, ben je aangewezen op een dure taxi of het netwerk (als je dat hebt).
De gevolgen
Bij alle aspecten komen de gevolgen grotendeels overeen: verergering van klachten, verlies van zelfstandigheid, een groter beroep op naasten. Maar ook stress en het mijden van zorg worden genoemd. Daarnaast ervaren deelnemers zorgongelijkheid: je krijgt niet de zorg die je nodig hebt als je niet mondig, taal- of digitaal vaardig genoeg bent, niet genoeg geld of geen netwerk of vervoer hebt.
Hoe dan wel?
Deelnemers komen met oplossingen en wensen voor de zorg. Zoals tijd voor een écht luisterend oor, goede informatie (één loket) en meer zeggenschap. Daarnaast: houd zorg eenvoudig en dichtbij en ga meer samenwerken. Want dat voorkomt een hoop verspilling.
En: bedenk bij alle veranderingen waar we nu voor staan dat dé Groninger niet bestaat. Voor veel inwoners is ‘meer eigen regie’ niet mogelijk. Ga daarom provincie-breed, met alle partijen en ‘domein overstijgend’, in gesprek over knelpunten en wat echt zou helpen.
Goede, toegankelijke zorg bereiken en houden we alleen samen met de mensen om wie het gaat!
Meer informatie
Verdere uitkomsten van de meldactie zijn te vinden in de publicatie ‘Inwoners aan het woord. Hoe toegankelijk is zorg in de provincie Groningen?’ Deze is te vinden op www.zorgbelang-groningen.nl.
