Appingedam – Burgemeester Koos Wiersma van de gemeente Appingedam heeft op donderdag 12 maart 2020 de Damster Stadsmunt uitgereikt aan mevrouw Sara Kirby-Nieweg (78). De uitreiking vond plaats in de synagoge van Appingedam, aan de Broerstraat. Mevrouw Kirby presenteerde daar haar boek Meijer’s daughter.
Mevrouw Kirby ontvangt de Damster stadsmunt omdat zij zich al jarenlang inzet om de Joodse geschiedenis in de gemeente Appingedam te blijven vertellen. Daarnaast is zij betrokken geweest bij de restauratie van de synagoge en bij de oprichting van de Stichting Struikelstenen. Ook bezoekt ze veel scholen om indrukwekkende spreekbeurten te houden over de geschiedenis van haar familie en haar levensverhaal. Burgemeester Wiersma: ‘Appingedam is de plek waar mevrouw Kirby is geboren en zij voelt zich nu, na zoveel jaar, nog sterk verbonden met de Damster gemeenschap. De bijdragen die mevrouw Kirby heeft geleverd aan het levendig houden van de Joodse geschiedenis in onze stad zijn van onschatbare waarde. We zijn Sara Kirby daar zeer erkentelijk voor. Zij heeft de Damster stadsmunt méér dan verdiend”.
Laatste overgebleven Joodse Damster
Sara Kirby-Nieweg is op 7 april 1941 geboren, aan de Jukwerderweg 6 in Appingedam. Haar ouders waren Meijer Nieweg en Mies Wolf. Haar vader stierf op 18 augustus 1942 in vernietigingskamp Ausschwitz. Haar moeder werd tijdelijk blind en zij en Sara doken apart onder in Friesland. Beiden overleefden de oorlog. Mies overleed op 41-jarige leeftijd, toen Sara 14 jaar was. Sara werd au pair in Londen en bouwde daar een nieuw leven op. Medio 1942, toen de deportaties begonnen, had Appingedam 82 Joodse inwoners. Slechts zes van hen overleefden de gruwelijkheden van de oorlog, waaronder Sara Kirby-Nieweg en haar moeder. Inmiddels is mevrouw Kirby de laatste overgebleven Joodse Damster. Zij voelt zich sterk verbonden met Appingedam. Op 26 januari onthulde mevrouw Kirby het tijdelijk lichtmonument Levenslicht in de gemeente.
Boek Meijer’s daughter
Het boek is in het Engels geschreven en bestaat uit 2 delen: het eerste deel is biografisch, het tweede deel is een overzicht van de voortgang en resultaten van het familieonderzoek waar mevrouw Kirby meer dan 10 jaar aan heeft gewerkt.
Erepenning
In 1985 is de Damster Stadsmunt ingesteld als een erepenning voor personen of groepen die op cultureel, sportief of sociaal gebied een bijzondere prestatie of verdienste hebben geleverd voor de Damster gemeenschap. De eerste Stadsmunt werd op 13 september 1985 uitgereikt aan de Gereformeerde Kerk in verband met het 150-jarig bestaan. Het was de 42-ste keer dat de onderscheiding werd uitgereikt.