Groningen – In een brief aan de informateur en coalitiepartners leggen 21 maatschappelijke organisaties in Groningen uit dat er een concreet plan moet komen om de gasproductie binnen 12 jaar te stoppen, uitgewerkt in concrete maatregelen. Zodoende wordt Groningen weer perspectief geboden. Het is uitzonderlijk en van veel betekenis dat zoveel organisaties op zo uiteenlopende gebieden – bewonersbelang, cultuur, vakbonden, huurders, kerkelijk, milieu, natuur- en landschapsbeheer, erfgoed – op één lijn zitten bij wat er in Groningen moet gebeuren.
De problemen vanwege de gaswinning stapelen zich op in Groningen. De schadeafhandeling overtreedt steeds vaker de grenzen van willekeur en onredelijkheid. Het voortbestaan van het cultureel erfgoed wordt bedreigd; het is wat dat betreft 5 voor 12. Uit onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen blijkt dat de problemen de gezondheid van mensen met meervoudige schade steeds verder aantasten. Dit betreft duizenden bewoners. Er is geen enkel perspectief dat deze aantasting ophoudt. Integendeel, alle deskundigen zijn het er over eens dat, zolang er gas wordt gewonnen, de bevingen zullen blijven en dus schade op schade zullen veroorzaken. Het KNMI bevestigde onlangs dat de kans op zwaardere bevingen reëel blijft.
Inmiddels heeft zich een nieuw dilemma geopenbaard: alleen al in de kern van het aardbevingsgebied zullen ca. 22.000 huizen en honderden andere panden versterkt moeten worden. Dorpen raken ontwricht, vele huizen worden gesloopt doordat de kosten van het versterken te hoog zijn. Niet versterken betekent echter, gegeven de kans op een desastreuze zwaardere aardbeving, dat veel mensen hier de komende jaren niet veilig kunnen wonen.
De druk op de NAM zich uit het schadeafhandelingsproces terug te trekken neemt toe. Momenteel wordt gewerkt aan een versterking van de rol van de Nationaal Coördinator Groningen. We wijzen er op dat de hierboven genoemde problemen los staan van de vraag wie de regie voert over de schadeafhandeling en versterking.
De enige uitweg is een versnelde reductie van de gaswinning die een afname van het aantal (zwaardere) bevingen en dus ook schades tot gevolg heeft. Bovendien wordt hiermee tijd gewonnen voor de versterking dan wel kan de versterkingsoperatie worden beperkt. Ondergetekende organisaties bepleiten daarom het opzetten van een concreet plan waarbij binnen 12 jaar de gaswinning naar 0 (nul) wordt teruggebracht. Hierbij worden gerichte maatregelen genomen voor het aanpassen van de gasapparatuur, wordt ingezet op andere energiebronnen en wordt met het buitenland onderhandeld over aanpassing van de leveringscontracten. Tegelijkertijd wordt er geïnvesteerd in vervangende werkgelegenheid.
Bij de investering in de energietransitie kan Groningen een voorloperfunctie vervullen. Een dergelijk concreet plan geeft de toekomst van Groningen weer perspectief.
Verder bepleiten de ondergetekenden dat de NAM daadwerkelijk uit het proces van schadeafhandeling dient te worden gehaald. Ook dient er een uitkoopregeling te komen voor alle woningeigenaren in het bevingsgebied.
Panden waarvan de verstevigingskosten ‘te hoog’ zijn mogen niet zonder meer worden gesloopt, met name als het pand betekenis heeft in historische of landschappelijke zin.
Op 15 februari 2017 is een motie in de Tweede Kamer aangenomen over de gaswinning in Groningen die Kamerbreed is ondersteund.Deze motie geeft in een aantal opzichten de richting aan van de maatregelen die de ondertekende organisaties concretiseren en bepleiten.
De brief namens de volgende Groninger organisaties:
Groninger Bodem Beweging
Waddenvereniging
Vereniging Groninger Dorpen
Milieudefensie
Samenwerking Mijnbouwschade
CNV
Huurders Platform Aardbevingen Groningen
FNV Noord
Natuur en Milieufederatie Groningen
Platform kerk & aardbeving
Libau
Stichting Oude Groninger Kerken
Groninger Landschap
Groninger Monumenten Fonds
Landschapsbeheer Groningen
Erfgoedpartners
Boerderijenstichting Groningen
Monumentenwacht Groningen
Vereniging voor Groninger Monument Eigenaren i.o.
Stichting Behoud Kerkelijke Gebouwen Noord-Nederland
Erfgoedvereniging Heemschut, provinciale commissie Groningen