Het Hogeland – De eerste begroting van de gemeente Het Hogeland staat vooral in het teken van uitvoering van al voorgenomen beleid van de voormalige gemeenten Bedum, De Marne, Winsum en Eemsmond. Om die begroting sluitend te krijgen, wordt voor 3,8 miljoen euro een beroep op de financiële reserves gedaan. Voor de jaren na 2019 wordt, met slagen om de arm, financieel evenwicht verwacht.
Naast de inzet op uitvoering van het beleid van de vier voormalige gemeenten wil het college zich ook richten op verdere verbetering van de leefbaarheid. Daarvoor wordt, als het aan het college ligt, een fonds gevormd. Dat geld komt ter beschikking van de dorpen in de gemeente.
Het beeld van de begroting voor 2019 wordt voor een belangrijk deel bepaald door kosten die samenhangen met de gemeentelijke herindeling. Die kosten worden voor een deel gedekt door een financiële tegemoetkoming van het rijk. Ook tegenvallers bij de bouw van een nieuwe, aardbevingsbestendige school in Uithuizen trekken een wissel op de financiële positie van de gemeente.
Ondanks de beperkte financiële speelruimte wil het college volop inzetten op uitwerking van het coalitieakkoord van GemeenteBelangen, CDA, CU en PvdA: ‘Eenheid in Verscheidenheid’. Het college verwacht het komend voorjaar met een nadere uitwerking van dat akkoord te kunnen komen.
Het economische belang van de Eemshaven en die van Lauwersoog is groot. Om de ontwikkelingen daar verder te stimuleren, wil het college aandacht voor de bereikbaarheid van die havens. Daarvoor wordt verbetering van de wegverbindingen N361 (Groningen-Lauwersoog) en N46 (Groningen-Eemshaven) essentieel geacht. De infrastructuur voor fietsers krijgt eveneens aandacht.
De gemeente Het Hogeland kent een relatief hoge jeugdwerkloosheid en betrekkelijk veel laag en middelbaar opgeleid inwoners waarvoor te weinig werk voorhanden is. Het college wil daarom via verschillende maatregelen de werkgelegenheid stimuleren. Zo worden werkgevers gestimuleerd om werk-leertrajecten op te zetten. De gemeente wil zelf het goede voorbeeld geven.
Om de zorg dichtbij de inwoners te houden, gaat de gemeente werken met zogenaamde sociale teams. Er komen vier teams die de inwoners van de voormalige vier gemeenten gaan bedienen op het gebied van onder meer de jeugdhulp, de WMO en de schuldhulpverlening.
Verder zet het college ook in op het stimuleren van het toerisme, verbetering van de verkeersveiligheid en verdere verduurzaming. Ook de aardbevingsproblematiek krijgt de nodige aandacht.
De belastingplannen die het college aan de gemeenteraad voorlegt, leiden voor inwoners van de voormalige gemeenten Bedum en Eemsmond tot een bescheiden verhoging van de belastingdruk: zeven, respectievelijk vijf procent. Inwoners van de oude gemeenten Winsum en De Marne gaan gemiddeld minder belasting betalen dan voorheen: één, respectievelijk 15 procent. De belastingdruk voor inwoners in de gemeente Het Hogeland is, in vergelijking met die van de andere Groninger gemeenten, betrekkelijk bescheiden.
De onroerende zaakbelasting voor ‘niet woningen’ (bedrijfspanden en dergelijke) wordt gemodelleerd naar het systeem dat de gemeente Eemsmond hanteerde. De systematiek leidt tot een meeropbrengst van twee miljoen euro, waarvan één miljoen uit de Eemshaven. Het college vindt het te rechtvaardigen dat de grote bedrijven daar bijdragen aan de leefbaarheid.
Dit betekent wel dat ondernemers in de oude gemeenten Bedum, De Marne en Winsum geconfronteerd worden met een meer dan gemiddelde belastingverhoging. Een deel van de meeropbrengst wordt daarom ingezet voor compenserende maatregelen voor die ondernemers, ambities en fondsen voor het bedrijfsleven. Het resterende bedrag wordt structureel ingezet voor bevordering van de leefbaarheid van de dorpen in de gemeente. Die krijgen, onder voorwaarden, de beschikking over een eigen budget. Het college werkt de plannen nog dit jaar uit.
De gemeenteraad behandelt de begrotingsvoorstellen van het college op 14 en 27 maart. De vergadering begint op beide data om 19.00 uur.